مهم‌ترین علایم بیماری در نوزاد

تشخیص بیماری در نوزاد
برای تشخیص علائم بیماری در نوزاد، باید با علائم سلامتی در نوزاد سالم آشنا شد. برای این منظور نحوه تنفس، ضربان قلب، رنگ پوست، قدرت مکیدن سینه، حالت چشم‌ها، تونوس عضلانی، اشتها و فاصله‌های شیر خوردن و وضع خواب نوزاد را بررسی کنید.
اگر نوزاد بیمار باشد، در کلیه جنبه‌های فوق تغییراتی مشاهده می‌کنید. این تغییرات در رفتار و حالات نوزاد اگر در طول یک یا دو روز ادامه یابد یا شدت پیدا کند، هشداری برای والدین و نشانه نیاز کودک به مراقبت‌های پزشکی است.

مهم‌ترین علایم بیماری در نوزاد
خواب آلودگی غیر عادی
کسالت و بی‌حالی، کم شدن حساسیت، کاهش واکنش در برابر محرک‌ها و ضعف عمومی و خواب آلودگی غیر عادی از علایم بیماری است.
چشم نوزاد سالم، شفاف و خوش حالت و با هشیاری متوجه محیط اطراف خود می‌باشد. تونوس عضلانی قوی و خوبی دارد و اگر او را بلند کنید، دست و پای خود را مثل فنر به طرف بدن جمع می‌کند. نیروی عمومی در نوزاد بیمار کاهش می‌یابد و حتی صدای گریه او به علت بی‌حالی، ضعیف و نازک می‌شود.
رنگ‌پریدگی پوست و کبودی لب‌ها
نوزاد سالم دارای گردش خون طبیعی است و رنگ صورت و پوست او عادی است.
کم‌اشتهایی
میل به تغذیه در نوزاد بیمار کم می‌شود و قدرت او برای مکیدن سینه مادر کاهش می‌یابد. در نوزاد سالم نیز گاهی بی‌میلی به تغذیه و مکیدن ضعیف مشاهده می‌شود که امری عادی است. ولی وقتی این ضعف و بی‌اشتهایی بیش از ۸ ساعت ادامه پیدا کند، باید آن را جدی گرفت. نوزاد معمولاً به فاصله دو تا چهار ساعت با میل و رغبت از سینه مادر تغذیه می‌کند و هر نوبت شیر خوردن او، بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد. نوزاد بیمار نیروی لازم برای این تغذیه را ندارد.

تغییر در سرعت تنفس
در نوزاد بیمار و در حال خواب تنفس به بیش از ۶۰ بار در دقیقه می‌رسد و مدت یک ساعت یا بیشتر ادامه پیدا می‌کند. به علاوه ممکن است تنفس به دشواری صورت گیرد و مثل نفس نفس زدن در حالت خستگی، قفسه سینه همراه آن بالا و پایین رود. البته تنفس سریع و کوتاه (سطحی) برای نوزاد، به‌ویژه در حال بیداری و فعالیت یا ناراحتی، امری عادی است و اگر با علایم دیگری همراه نباشد، نباید آن را نشانه بیماری به حساب آورد.
استفراغ و یا اسهال سبز و آبکی
که باعث کاهش وزن و بی‌آب شدن بدن شود. علائم بی‌آب شدن بدن عبارت‌اند از: کم شدن حجم ادرار، خشک شدن چشم‌ها و دهان و شل شدن پوست بدن.
تب بالاتر از ۳۸ درجه که بیش از ۸ ساعت طول بکشد
نوزاد معمولاً تب نمی‌کند و حتی دمای ۵ / ۳۷ درجه را که گاهی پس از گریه کردن یا خستگی مفرط دیده می‌شود، اگر حال عمومی نوزاد خوب باشد، نباید به حساب تب گذاشت. دمای بدن نوزاد را با دماسنج مخصوص نوزاد، به نام «ترمومتر رکتال» تعیین می‌کنند. قبل از ترک بیمارستان یا در اولین معاینه عمومی نوزاد، طرز استفاده از این دماسنج را از پزشک بپرسید. اگر به طور مرتب پیشانی نوزاد را ببوسید، تغییر ناگهانی درجه حرارت بدن نوزاد برای‌تان آسان می‌شود. برای تشخیص تب از دماسنج رکتال استفاده کنید. این دماسنج مخصوص نوزاد است و تنها اختلاف آن در شکل مخزن آن است. مخزن جیوه این دماسنج کوتاه و کلفت است و به آسانی نمی‌شکند. مخزن جیوه در تب‌سنج معمولی، بلند و نازک و شکننده می‌باشد. برای استفاده از دماسنج رکتال، ابتدا آن را خوب تکان دهید (دستتان را بالای رخت‌خواب یا پتوی نرم بگیرید تا در صورت افتادن روی آن نشکند). مخزن آن را با وازلین چرب کنید، نوزاد را روی دامن خود به رو بخوابانید و دماسنج را به آرامی و به اندازه ۵ / ۲ سانتی‌متر در مقعد نوزاد فرو برید. دماسنج را بین دو انگشت بگیرید و با کف دست و انگشتان باسن نوزاد را نگه دارید تا از حرکت و تکان خوردن او جلوگیری کنید. هرگز نوزاد را با دماسنج در این حالت ترک نکنید و تنها نگذارید. پس از سه دقیقه دماسنج را بیرون آورید و بخوانید. در صورت ناآرامی نوزاد، مدت یک دقیقه نیز با دقت قابل قبولی برای تشخیص تب کافی است. تب نوزاد را هنگامی که ساکت و آرام است تعیین کنید، زیرا گریه شدید نوزاد گاهی باعث بالا رفتن دمای بدن می‌شود.
اگر همیشه در کنار نوزاد خود باشید و از او مواظبت کنید، با تمام رفتار و حالات عادی وی در حالت سلامتی آشنا خواهید شد. هر گونه تغییر در این وضعیت و حالات نشانه‌ای از ناراحتی یا بیماری نوزاد می‌باشد.

بیشتر معماها در چشمان و هشیاری کودک نهفته است.
کودکی که تمام روز را استفراغ کرده است به هیچ‌وجه هشیار نیست و چشمان براقی ندارد و با شوق و ذوق در اتاق راه نمی‌رود.
اگر موضوع فقط استفراغ باشد کودک عیبی ندارد و همه چیز امن و امان است. اما اگر همین کودک چشمانش بی‌فروغ و مات و متحیر باشد باید پزشک به او کمک کند.
وقتی کودک رنگ‌پریده و عرق کرده و مضطرب به نظر می‌رسد باید سریع او را به پزشک رساند. شاید کودک از مسئله‌ای یکه خورده و شاید هم مسئله‌ای اساسی و مهم برای او پیش آمده باشد.
برای کودکی که چشمانش گود رفته، پوستش شفافیت و طراوت خود را از دست داده و دهانش خشک و ادرارش کم شده است باید نگران بود.
کودکی را که گردنش خشک شده و تکان نمی‌خورد و تند و مقطع نفس می‌کشد باید نزد پزشک برد.