رشد جابهجایی – حرکتی کودک
هرچند ممکن است عجیب به نظر برسد، ولی کودک شما برای اینکه راه رفتن، دویدن، لیلی کردن، و پریدن را بیاموزد، ابتدا لازم است توانایی کنترل سر خود را به دست آورد. بنابراین وقتی کودک شما در سن چهار هفتگی شروع به بلند کردن سر خود میکند، در واقع شاهد نخستین تلاشهای کودکتان برای راه رفتن هستید.
در کلیه جنبههای رشد، پیشرفت از سر به طرف پا صورت میگیرد، بنابراین کنترل سر نخستین مرحله اساسی در جابهجایی حرکتی است.
در طی هفتههای نخست، پاها و دستهای کودک شما هر روز وضعیت رشدیافتهتری به خود میگیرند که همه این وضعیتها گامهایی به سوی نیل به جابهجایی حرکتی موفقیتآمیز است. پس از آن، طی مراحلی کاملاً محسوس، کودک شما همزمان با قوی شدن عضلات، با دستها و پاهای خود حرکات دقیقتر و هماهنگتری انجام میدهد. این حرکات ابتدا کودک شما را قادر میسازند راست بنشیند، سپس با چهار دست و پا حرکت کند، بعد بایستد، و سرانجام راه برود.
البته برخی بچهها قبل از اینکه یاد بگیرند، راه بروند ممکن است بیاموزند با روشهای مختلف دیگری از مکانی به مکان دیگر نقل مکان کنند. برخی از آنها در حرکت به وسیله غلتیدن مهارت مییابند؛ عدهای ممکن است با جهشهای متوالی روی نشیمنگاه خود جلو بروند؛ بعضی دیگر نیز با کمک یک دست و یک طرف باسن یا هر دو دست و دو طرف باسن حرکت میکنند، و برخی دیگر نیز با چهار دست و پا رو به عقب حرکت میکنند. وقتی که کودک شما بر حرکات اساسی لازم برای جابهجایی حرکتی تسلط یافت، آنها را دقیقتر و دقیقتر میسازد تا زمانی که بتواند به راحتی بدود، لیلی کند، و بپرد و بعد نیز اسکیت کند، سوار دوچرخه شود و بالا برود. هدف آن است که این تمرینها سرگرمکننده باشند و باید هر وقت شما فرصت و کودکتان پذیرش لازم را داشت، انجام شوند.
پیشنهاد میکنم راه رفتن کودک کی و چگونه اتفاق می افتد را بخوانید.
ایجاد محیط ایمن
از زمانی که کودک شما بهراحتی به اطراف حرکت کند، نگرانی اصلی شما حفظ ایمنی او خواهد بود. میتوانید راهنماییهای زیر را مدنظر قرار دهید:
راهپلههای باز و سایر مناطق خطرناک را با نصب در مسدود کنید. این درها باید از یک شبکه محکم با لبه فوقانی صاف ساخته شده و باید با لولا به یک چارچوب ثابت وصل شده باشند (دریچههای چوبی دو لنگهای با شبکههای لوزی شکل خطرناکاند). نباید از درهایی که با فشار باز میشوند در جاهایی که احتمال سقوط وجود دارد مثل بالای راه پله، استفاده کرد. تکیهگاه در باید در طرف مخالف کودک قرار داشته باشد، به طوری که در با فشار دادن از سمت کودک باز نشود.
محیط خانه پر از چیزهای خطرناک برای کودکان خردسال است. علاوه بر مواد سمی موجود در حمام و آشپزخانه، بسیاری از گیاهان خانگی برای کودکان خردسال خطرناکاند. محیط آشپزخانه نیز حاوی وسایل زیادی با سیم بلند،لبههای تیز، بستههای با پوشش زرورق یا پلاستیک با لبههای برنده، مایعات داغ و … میباشد؛ بنابراین هرگز نباید به کودکان اجازه دهید به تنهایی و بدون نظارت شما در آشپزخانه بگردند.
اگر روروک در اختیار کودک قرار میدهید،باید واجد استانداردهای ایمنی باشد و فقط باید زیر نظر شما مورد استفاده قرار بگیرد. هیچوقت به کودک خود اجازه ندهید از روروک در کنار چراغ خوراکپزی، شومینه،بخاری، یا سایر وسایل گرمازا استفاده کند. برای به حداقل رساندن حوادث، مراقب باشید زمین صاف و عاری از موانعی مثل حاشیه فرش و لبه بلند چارچوبهای در باشد.
پایههای وسایل بازی خارج از منزل باید توسط بتن محکم در زمین جا داده شده باشد. سطوح بتنی را باید با مواد نرم پوشاند. از زدن مواد محافظ چوب حاوی کِرئوزوت یا پِنتاکلروفنل (PCP) به وسایل چوبی خودداری کنید. وقتی کودک شما شروع به استفاده از دوچرخه، یا اسکیت کرد،او را تشویق کنید از کلاه ایمنی و زانوبند و … استفاده کند.
برای مشاهده مراحل رشد حرکتی کودک لینک های زیر را ببینید: